Niebawem rozpoczniemy nasze upragnione, wyczekiwane wakacje. Większość z nas ma już zaplanowane urlopy, zarezerwowane hotele, pensjonaty, pola namiotowe. Z nieśmiałością śledzimy prognozę pogody mając nadzieję na same słoneczne dni. Marzymy o beztroskim opalaniu się i orzeźwiających kąpielach. Zanim jednak te cudowne chwile nastąpią warto przypomnieć sobie zasady bezpiecznego opalania się, do którego wbrew pozorom należy przygotować się przed rozpoczęciem sezonu. Rozsądne podejście do tematu zapewni nam zdrową skórę, piękną opaleniznę a przede wszystkim uchroni nas przed przykrymi efektami opalania jak poparzenia skóry a przede wszystkim zmniejszy ryzyko narażania na nowotwory skóry. Życiodajne słońce potrafi być szkodliwe dla naszego ciała, bo nadmiar ekspozycji na promieniowanie słoneczne może przynieść skutki odwrotne od zamierzonych.

MUSIMY WIEDZIEĆ, ŻE PROMIENIE SŁONECZNE powodują:

  • przyspieszenie procesów starzenia się skóry,
  • wysuszenie skóry,
  • przebarwienia skóry,
  • powstawianie pajączków,
  • powstawanie nowotworów (czerniak),
  • reakcje alergiczne,
  • zmęczenie i ból głowy.

Odpowiedzialność za takie działanie ponoszą promienie UV, które wpływają na zwiększenie produkcji wolnych rodników, co w ekstremalnych przypadkach może prowadzić do nowotworów skóry np. czerniaka. Wpływają one negatywnie na działanie fibroblastów, odpowiedzialnych za produkcję elastyny, kalogenu i enzymów regenerujących skórę. Wskutek czego skóra wysycha, traci jędrność i pojawiają się zmarszczki.

 ZASADY ZDROWEGO OPALANIA:

  1. WIZYTA U LEKARZA DERMATOLOGA – koniecznie przed rozpoczęciem sezonu udaj się do dermatologa, który przyjrzy się bacznie wszystkim pieprzykom i znamionom. Może on zalecić zakrywanie ich przed promieniowaniem, a w niektórych przypadkach ich usunięcie.
  2. SUPLEMENTACJA ANTYOKSYDANTAMI – ponieważ słońce powoduje zwiększone wydzielanie się wolnych rodników warto jeszcze przed urlopem, około 1-2 miesięcy przed wakacjami, zadbać aby w naszym organizmie krążyła większa liczba przeciwutleniaczy. Trzeba więc zwiększyć spożycie żywności będącej ich źródłem. Jednym z najlepszych antyoksydantów związanych z neutralizacją wolnych rodników wytwarzanych przez promienie słoneczne jest beta-karoten, który znajdziemy w świeżych pomarańczowych i żółtych owocach oraz zielonych warzywach liściastych. Oczywiście przede wszystkim w marchewce (9938 mcg/100 g), ale również w natce pietruszki, jarmużu, szczypiorku, dyni, pomidorach, melonach, brzoskwiniach, morelach, mango, nektarynkach, czerwonej papryce, szpinaku, brokułach, sałacie, kalafiorach, cykorii, włoskiej kapuście, liściach buraka, śliwkach, wiśniach, groszku, szparagach, pomarańczach. Beta-karoten rozpuszcza się w tłuszczach, tak więc nie wolno o nich zapominać! Warto też pomyśleć o suplementach diety z beta karotenem, witaminą A, E i C.
  3. REZYGNACJA Z NIEKTÓRYCH ZABIEGÓW DERMATOLOGICZNYCH I KOSMETYCZNYCH: zabiegi laserowe, peelingi chemiczne, mikrodermabrazji, albowiem podrażniają skórę.
  4. UNIKANIE RETINOIDÓW ( kwas reginowy, tretinoiny, retinol), KWASÓW HYDROKSYLOWYCH (tzw. AHA glycolic acid, malic acid, lactic acid, tartaric acid, citric acid, salicyli acid), SKŁADNIKÓW FOTOUCZULAJĄCYCH (leki antykoncepcyjne, hormonalne, przeciwcukrzycowe, antydepresyjne, sulfonamidy, przeciwzapalne, przeciwbólowe, dziurawiec, nagietek, melisa, bergamotka, seler, a u niektórych osób nawet rumianek). Uważnie czytaj teksty na etykietach kosmetyków, suplementów diety, ulotkach produktów farmaceutycznych lub niektórych wyrobów medycznych.
  5. BEZPIECZNE GODZINY EKSPOZYCJI NA SŁONCEnajbardziej szkodliwe godziny opalania przypadają pomiędzy 10:00 a 15:00. Nie szarżuj z opalaniem w tych godzinach i odpowiednio zadbaj o ciało: pamiętaj o okularach przeciwsłonecznych, nakryciu głowy, kremach z filtrem i pij dużo wody. Staraj się w tych godzinach przebywać w cieniu i używaj parasoli przeciwsłonecznych i parawanów. Wystawienie na bezpośrednie działanie promieni słonecznych w tych godzinach jest szczególnie niebezpiecznie dla dzieci i osób starszych. Z maluchami plażowanie zaplanuj  w godzinach porannych – do godziny 11:00, a po południu dopiero po 15:00.
  6. STOSOWANIE KREMÓW Z FILTREM UV dostosowane do rodzaju skóry. Dla DZIECI krem z filtrem oznakowanym symbolem przynajmniej SPF 50. Osoby o jasnej karnacji i z tendencją do różowej opalenizny również SPF 50, a pozostałe osoby od SPF 40, 30, 20. Rozpoczynając opalanie lepiej najpierw zaaplikować krem z wysokim filtrem, później można odpowiednio go zmniejszać. Nigdy nie używaj kremów przeterminowanych, ponieważ nie posiadają już swoich właściwości ochronnych. Krem nakładamy przynajmniej 30 minut przed wystawieniem skóry na działanie promieni słonecznych i to odpowiednio grubą warstwę: 1,8 ml na twarz, 0,7 ml na szyję i 30 ml na resztę ciała! Czynność należy powtarzać średnio co 2 godziny i po każdym wyjściu z wody (nawet jeśli stosujemy kremy wodoodporne). Kremem smarujemy się nawet wówczas, gdy przebywamy w zacienionych miejscach – promienie UV odbijają się między innymi od wody i piasku.
  7. OCHRONA GŁOWY – najlepszym rozwiązaniem jest zakładanie kapeluszy z dużym rondem, osłaniających nie tylko głowę, ale twarz i kark, a czasami nawet ramiona. Nakrycia głowy bezwzględnie powinny nosić dzieci i osoby starsze!
  8. CZĘSTE PICIE WODY NIEGAZOWANEJ – dużo, dużo i jeszcze raz dużo, ponieważ podczas upału tracimy ogromne ilości wody tym samym te ogromne ilości musimy dostarczyć z powrotem. Powinniśmy podczas upałów wypić około 4 litrów wody. Woda pomoże ochronić się przed udarem i wpłynie regenerująco na skórę.
  9. NOSZENIE OKULARÓW PRZECIWSŁONECZNYCH Z FILTREM – uważaj na okulary z nalepkami UV dostępne na targowiskach, bazarach a nawet supermarketach, ponieważ może okazać się, że nie mają filtru. Takie okulary nie ochronią nas przed szkodliwym promieniowaniem UV, a wręcz przeciwnie rozszerzając nasze źrenice spowodują, że pochłoniemy jeszcze więcej szkodliwego promieniowania UV. Jeśli mamy wątpliwości czy nasze okulary posiadają filtr UV możemy je sprawdzić w zakładzie optycznym. Okulary przeciwsłoneczne powinny mieć informację „UV 400” i najlepiej, aby miały brązowe, bursztynowe, zielone lub szare szkła oraz 3 stopień zaciemnienia. Okulary muszą powstrzymywać przed dostępem do naszych oczu promieniowania o długości poniżej 400 nanometrów. Zdecydowanie lepsze są te okulary, które mają duże szkła i zabudowane oprawki, zapewniając maksymalną ochronę oczu.
  10. A PO OPALANIU koniecznie trzeba czystą skórę, najlepiej po kąpieli, często smarować kremami, mleczkami, balsamami zawierającymi d-pantenol, allantoinę, lanolięą, aloes, mocznik, kwas hialuronowy i witaminy E, C i A. Preparaty te ukoją dyskomfort pieczenia, zwiążą wodę i zapobiegną łuszczeniu się skóry, zneutralizują wolne rodniki powstrzymując starzenie skóry.

Literatura:

  1. Blanca Markiewicz, Beta-karoten na twoim talerzu, http://mamzdrowie.pl/beta-karoten-na-twoim-talerzu/
  2. Jak przygotować się doopalania? Zasady bezpiecznego i zdrowego opalania, http://www.poradnikzdrowie.pl/uroda/cialo-higiena/jak-przygotowac-sie-do-opalania-zasady-bezpiecznego-i-zdrowego-opalani_36016.html
  3. 10 produktów o największej zawartości beta-karotenu, http://vitamama.pl/10-produktow-o-najwiekszej-zawartosci-beta-karotenu/
  4. Zioła fotouczulające, na które trzeba uważać latem, https://tipy.interia.pl/artykul_22816,ziola-fotouczulajace-na-ktore-trzeba-uwazac-latem.html
  5. Uwaga na środki fotouczulające!, https://urodaizdrowie.pl/uwaga-na-srodki-fotouczulajace
  6. Julia Krupińska, 10 zasad bezpiecznego opalania, http://www.hellozdrowie.pl/artykul-10-zasad-bezpiecznego-opalania
  7. Jak rozpoznać czy okulary chronią przed słońcem?, http://polki.pl/zdrowie/oczy,filtry-uv-jak-rozpoznac-czy-okulary-chronia-przed-sloncem,10418542,artykul.html