Najpowszechniejszą chorobą dopadającą nas w czasie od jesieni do wczesnej wiosny jest przeziębienie, które nie jest uważane za poważną chorobę, ale niezmiernie uciążliwą. Wywołują go przenoszone drogaąkropelkową wirusy, a przede wszystkim odpowiedzialne za około 30-50% przeziębień rinowirusy (rhinowirusy, HRV).[1][2]
Powszechnie wiadomo, że nieskuteczne jest leczenie go antybiotykami. Jednak w efekcie osłabienia organizmu czasami dochodzi do wtórnego zakażenia bakteryjnego, podczas którego niestety mogą okazać się konieczne. Dlatego przeziębienia nie można bagatelizować! Powikłania mogą być poważniejsze i prowadzić do bakteryjnego zapalenia uszu, zatok, płuc, oskrzeli, gardła.[3][4] Żółty kolor wydzieliny z nosa lub plwociny wydzielającej się podczas kaszlu świadczy o wtórnym zakażeniu bakteryjnym. Przeziębienia powinny być bardzo poważnie traktowane u niemowląt i małych dzieci.
OBJAWY PRZEZIĘBIENIA:
Nie ma chyba osoby, której objawy przeziębienia nie byłyby znane. Do najczęstszych zalicza się:
- wzmożone kichanie,
- drapanie lub ból gardła,
- przekrwienie (obrzęk) błony śluzowej nosa,
- wodnisty katar,
- ból głowy
- kaszel,
- osłabienie,
- czasami podwyższona temperatura ciała.[5][6]
JAK DOCHODZI DO ZARAŻENIA?
Przeziębienie jest infekcją zaraźliwą![7] Wirusy przedostają się do naszego organizmu przez nos, usta i gardło, poprzez wdychanie zanieczyszczonego wirusami powietrza lub wprowadzenie ich do jamy ustnej, nosowej za pośrednictwem zainfekowanych rąk. Źródłem infekcji jest kontakt z chorą osobą, która kichając, kaszląc, smarkając rozsiewa wokół siebie patogeny, które wdychamy lub które przenosimy na ręce z przedmiotów, na których osiadły. W związku z tym trzeba zwrócić szczególną uwagę na przestrzeganie higieny osobistej, co dotyczy zarówno osoby zarażonej, jak i osób mających z nią bezpośredni kontakt.
Podstawowe zasady higieny podczas przeziębienia:
- zasłanianie ust podczas kichania i kaszlu,
- wyrzucanie zużytych chusteczek higienicznych,
- częste mycie rąk (przez chorującą osobę w szczególności po smarkaniu, kichaniu, kaszlu)
- częste wietrzenie pomieszczeń, w których chory przebywa,
- używanie osobnych sztućcy, ręczników itd.
- unikanie w okresach zwiększonej zachorowalności skupisk ludzi, jak sklepy, kina itd.
ILE TRWA PRZEZIĘBIENIE?
Bez względu na stosowane leczenie średnio 7 – 10 dni. A ponieważ jego charakterystycznym objawem jest katar to sprawdza się powiedzenie, ze katar nieleczony trwa 7 dni, a leczony tydzień. Jednak towarzyszący mu kaszel może utrzymywać się dłużej nawet do 2-4 tygodni.[8]
JAK RADZIĆ SOBIE Z PRZEZIĘBIENIEM I TOWARZYSZĄCYM MU KATAREM?
- Często oczyszczaj nos z wydzieliny, udrożnij go – potocznie rzecz ujmując – często smarkaj, wydmuchuj ją z nosa. Nie połykaj wydzieliny! Wydzielinie gromadzą się chorobotwórcze mikroorganizmy, które ponownie wprowadzasz do organizmu. Po smarkaniu wyrzucaj chusteczki higieniczne i umyj ręce! Nie wydmuchuj kataru z obu jam nosowych jednocześnie! – unikniesz infekcji uszu.[9] Do oczyszczenia nosa możesz używać roztworów soli fizjologicznej, soli morskiej, roztworu chlorku sodu (0,9%), srebra koloidalnego. Po użyciu aplikatorów umyj je.
- ZASTOSUJ AROMATOTERAPIĘ:
- masaż okolic nosa rozcieńczonym olejkiem eukaliptusowym,[10]
- inhalacje roztworem wody z olejkiem eukaliptusowym, jałowcowym, rozmarynowym, miętowym, rumiankowym, z oregano lub sosnowym[11][12][13], albo naparami ziołowymi np. z rumianku, szałwii, mięty, lipy[14] (przy infalacjach wdychamy powietrze nosem a wydychamy ustami,– zachowaj ostrożność, aby nie poparzyć twarzy gorącą parą!!). Inhalacje zmniejszają obrzęk nosa, udrażniają go i ułatwiają oddychanie.
- można też 5 kropli olejku cynamonowego rozpuścić w łyżeczce wody i wąchać roztwór,[15]
- gorące kąpiele z olejkiem eukaliptusowym, rozmarynowym, miętowym lub sosnowym[16][17]– po nich koniecznie ,,wskakuj do łóżka!”
- 20 min. mocz nogi w gorącej wodzie z dodatkiem soli, można dodać olejków etycznych (eukaliptus, mięta, rozmaryn, sosna). Zanim założysz grube skarpety natrzyj je maścią kamforową i do łóżka lub pod koc.[18] PO PROSTU WYGRZEJ SIĘ!
- olejkami eterycznymi skrop chusteczki do nosa, pościel.
3. SMARUJ NOS maścią z witamina A, majerankową, a nawet zwykłym tłustym kremem, aby zmniejszyć podrażnienie skóry.[19][20]
4. DUŻO PIJ – 2-2,5 l płynów dziennie (zupa to też płyn), w szczególności:
- rozgrzewające herbatki, czyli napary ziołowe lub ziołowo-owocowe z: malin, dzikiej róży, jeżówki, imbiru, kwiatostanu lipy, kwiatu bzu czarnego, ziela tymianku, tzw. herbatki cayenne,[21]
- ciepłej wody z miodem i sokiem z cytryny,
- witaminowe koktajle (np. sok z natki pietruszki i kiwi, miodem i cytryną – jeśli dasz radę wypić to dodaj 2-3 ząbki czosnku),
- gorący – w miarę – rosół,
- do czarnej herbaty dodaj sok z malin lub czarnego bzu, miód, goździki i cytrynę.
5. JEDZ CZOSNEK – dodawaj go do koktajli, kanapek, sałatek, past serowych, masła (masło rozgniecione z czosnkiem, można dodać natkę pietruszki[22], lub tymianek, lub oregano), rozetrzyj na grzance. Nie łącz jednak codziennego jedzenia czosnku (np. 2 ząbki) z:
- przyjmowaniem leków przeciwgorączkowych, przeciwbólowych (np. paracetamol) lub zawierających takie składniki, bo może powodować w polaczeniu z nimi uszkodzenie wątroby.
- kwasem acetylosalicylowym (np. często jest w lekach przeciwprzeziębieniowych, przeciwzakrzepowych, również jest w malinach i jej produktach jak soki, herbatki),
- lekami na obniżenie cukru – czosnek wzmaga ich działanie, obniża także cukier,
- preparatami na obniżenie ciśnienia –czosnek też je obniża.[23]
- Jeżeli kończysz ostatni trymestr ciąży to z czosnku zrezygnuj, ponieważ przypuszcza się, ze jego nadmiar może wpływać na w ostatnim trymestrze ciąży nadmiar czosnku może powodować przedwczesny poród i być przyczyną powikłać porodowych. Czosnek rozrzedza krew i wzrasta ryzyko krwotoku. Unikaj go, jeśli masz problemy żołądkowe. [24]
6. PODCZAS SNU NIE ŚPIJ NA PŁASKO, PODŁÓŻ POD GŁOWĘ WIĘCEJ PODUSZEK – ułatwi Ci to swobodne oddychanie.
7. PODOBNO NA ZMNIEJSZENIE WYDZIELANIA ŚLUZU WPŁYWA JEDZENIE: cytrusów (grejpfruty, pomarańcze, cytryny, limonki, mandarynki), czosnek, seler, kasza jaglana, rzodkiew, cebula, imbir, pieprz kajeński, kalafior, brokuły, miód, ananas.[25]
8. GRZANIEC TEŻ DOBRY, ALE TYLKO KU ZDROWOTNOŚCI, czyli grzane wino z przyprawami korzennymi (cynamon, goździki, kardamon, imbir) z miodem, cytryna lub pomarańczą.
9. NAWILŻAJ POWIETRZE W DOMU[26], w szczególności w okresie grzewczym, możesz położyć mokre ręczniki, wlać wodę do specjalnych pojemników na kaloryferze lub używać specjalnych nawilżaczy, do których (jeśli jest to zgodne z instrukcja producenta) można dodać olejki eteryczne.
10. ODPOCZYWAJ, ŚPIJ ILE SIĘ DA.
11. Jeśli katar bardzo utrudnia oddychanie, czyniąc go prawie niemożliwym, zastosuj krople do nosa, ale pamiętaj, że wiele z nich obkurcza śluzówkę, dlatego stosuj się do zaleceń podanych na opakowaniu, aby nie doprowadzić do zaniku błony śluzowej nosa.
12. Istotne jest naturalne wzmocnienie odporności, wzbogacenie diety w produkty bogate w antyoksydanty, rutynę, witaminę A, B6, B12, C, D oraz wapń, żelazo, cynk, miedź, czy selen.
Jeśli jednak objawy przeziębienia nasilają się, wzrasta ciepłota ciała i czas jego trwania przedłuża się niepokojąco, koniecznie należy udać się na konsultację do lekarza, który postawi prawidłową diagnozę i zastosuje właściwą terapię.
UWAGA!
Artykuł ma charakter informacyjny, który ma na celu przedstawienie ogólnie znanych i powszechnie prezentowanych informacji w danym zakresie, nie zastępuje wizyty u lekarza celem postawienia przez niego prawidłowej diagnozy dotyczącej stanu zdrowia lub innego właściwego specjalisty. W przypadku problemów ze zdrowiem, wystąpienia jakichkolwiek objawów chorobowych trzeba koniecznie skontaktować się z lekarzem.
LITERATURA:
[1] Rinowirusy, https://pl.wikipedia.org/wiki/Rinowirusy, [Dostęp: 29.10.2018]
[2] Monika Majewska, Rhinowirusy (HRV) – objawy, leczenie i zapobieganie zakażeniu, 2016-10-24, https://www.poradnikzdrowie.pl, [Dostęp: 29.10.2018]
[3] Przeziębienie, [W:] Rodzinna Encyklopedia Zdrowia. Medycyna konwencjonalna, alternatywne metody leczenia, samoleczenie, Reader’s Digest Sp. z o.o., Warszawa 1999, s. 277.
[4] Monika Majewska, Katar – 7 skutecznych sposobów leczenia kataru, 2017-08-17, https://www.poradnikzdrowie.pl, [Dostęp: 29.10.2018]
[5] Przeziębienie, [W:] Rodzinna Encyklopedia Zdrowia. Medycyna konwencjonalna, alternatywne metody leczenia, samoleczenie, Reader’s Digest Sp. z o.o., Warszawa 1999, s. 277.
[6] Monika Majewska, Rhinowirusy (HRV) – objawy, leczenie i zapobieganie zakażeniu, 2016-10-24, https://www.poradnikzdrowie.pl,[Dostęp: 29.10.2018]
[7] Przeziębienie, [W:] Rodzinna Encyklopedia Zdrowia. Medycyna konwencjonalna, alternatywne metody leczenia, samoleczenie, Reader’s Digest Sp. z o.o., Warszawa 1999, s. 277.
[8] Monika Majewska, Rhinowirusy (HRV) – objawy, leczenie i zapobieganie zakażeniu, 2016-10-24, https://www.poradnikzdrowie.pl, [Dostęp: 29.10.2018]
[9] Grzegorz Prasałek, Jak skutecznie wyleczyć katar? 5 sposobów na katar, 2014-09-02, https://www.poradnikzdrowie.pl, [Dostęp: 29.10.2018]
[10] Przeziębienie, [W:] Rodzinna Encyklopedia Zdrowia. Medycyna konwencjonalna, alternatywne metody leczenia, samoleczenie, Reader’s Digest Sp. z o.o., Warszawa 1999, s. 277.
[11] Grzegorz Prasałek, Jak skutecznie wyleczyć katar? 5 sposobów na katar, 2014-09-02, https://www.poradnikzdrowie.pl, [Dostęp: 29.10.2018]
[12] Przeziębienie, [W:] Rodzinna Encyklopedia Zdrowia. Medycyna konwencjonalna, alternatywne metody leczenia, samoleczenie, Reader’s Digest Sp. z o.o., Warszawa 1999, s. 277.
[13] Monika Majewska, Katar – 7 skutecznych sposobów leczenia kataru, 2017-08-17, https://www.poradnikzdrowie.pl, [Dostęp: 29.10.2018]
[14] Jolanta Dyjecińska ,Sposoby na katar. Co pomoże w walce z nieżytem nosa?, 2014-09-08, https://www.poradnikzdrowie.pl, [Dostęp: 29.10.2018]
[15] Grypa, [W:] Rodzinna Encyklopedia Zdrowia. Medycyna konwencjonalna, alternatywne metody leczenia, samoleczenie, Reader’s Digest Sp. z o.o., Warszawa 1999, s. 150.
[16] Przeziębienie, [W:] Rodzinna Encyklopedia Zdrowia. Medycyna konwencjonalna, alternatywne metody leczenia, samoleczenie, Reader’s Digest Sp. z o.o., Warszawa 1999, s. 277.
[17] Monika Majewska, Katar – 7 skutecznych sposobów leczenia kataru, 2017-08-17, https://www.poradnikzdrowie.pl, [Dostęp: 29.10.2018]
[18] Monika Majewska, Katar – 7 skutecznych sposobów leczenia kataru, 2017-08-17, https://www.poradnikzdrowie.pl, [Dostęp: 29.10.2018]
[19] Monika Majewska, Katar – 7 skutecznych sposobów leczenia kataru, 2017-08-17, https://www.poradnikzdrowie.pl, [Dostęp: 29.10.2018]
[20] Grzegorz Prasałek, Jak skutecznie wyleczyć katar? 5 sposobów na katar, 2014-09-02, https://www.poradnikzdrowie.pl, [Dostęp: 29.10.2018]
[21] Przeziębienie, [W:] Rodzinna Encyklopedia Zdrowia. Medycyna konwencjonalna, alternatywne metody leczenia, samoleczenie, Reader’s Digest Sp. z o.o., Warszawa 1999, s. 277.
[22] Monika Majewska, Katar – 7 skutecznych sposobów leczenia kataru, 2017-08-17, https://www.poradnikzdrowie.pl, [Dostęp: 29.10.2018]
[23] Ewa Rycerz, Kto nie powinien jeść czosnku?, portal.abczdrowie.pl, https://portal.abczdrowie.pl/kto-nie-powinien-jesc-czosnku/6, [Dostęp: 29.10.2018]
[24] Ewa Rycerz, Kto nie powinien jeść czosnku?, portal.abczdrowie.pl, https://portal.abczdrowie.pl/kto-nie-powinien-jesc-czosnku/6, [Dostęp: 29.10.2018]
[25] Ania Kęska, Jedzenie które tworzy i eliminuje śluz + jak pozbyć się flegmy, http://www.aniamaluje.com [Dostęp: 29.10.2018]
[26] Jolanta Dyjecińska, Sposoby na katar. Co pomoże w walce z nieżytem nosa?, 2014-09-08, https://www.poradnikzdrowie.pl, [Dostęp: 29.10.2018]